برجسازی روی گسلهای قرمز و نارنجی تهران/ سعادت آباد و انتهای همت روی گسل است
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۰۳۷۲۴
رویداد۲۴-روزنامه ایران نوشت: تهران بهطور میانگین هر 200 سال یکبار، با یک زلزله 7 ریشتری لرزیده است. این را سابقه تاریخی وقوع زمین لرزه در پایتخت نشان میدهد. از آخرین بار هم تاکنون 180 سال میگذرد، یعنی 20 سال آینده، سال سرنوشتسازی برای شهروندان تهرانی خواهد بود!
با این حال، آخرین تلاشها برای نقشههای پهنه گسلی تهران و تعیین حریم و محدوده به جلسه 25 مرداد سال 95 شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برمیگردد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جهانبخش به این سؤال اینطور پاسخ میدهد: «طراحی نقشهها، ضد زلزله است، اما اینکه در مرحله اجرا چه اتفاقاتی میافتد، به نظام مهندسی مربوط نمیشود، در حقیقت این مسئولان شهرداری هستند که باید بگویند، نقشهها به طور کامل اجرا میشوند یا نه؟!» او ادامه میدهد: «اینکه ما بارها خواستهایم تا مجری از سازمان نظام مهندسی، ناظر اجرای نقشه تأیید شده باشد، به همین علت است، اما متأسفانه شهرداری تاکنون با این درخواست ما موافقت نکرده است.»
در 16سال گذشته، ساختمانهای 8 تا 12 طبقه و بلندتری در پهنه گسل شمال تهران ساخته شده است، اما تجربههای قبلی در زمینلرزههای ایران (بم 1382)، ترکیه (ایزمیت 1378)، نشان میدهد که هرنوع ساخت ساختمان بلند و توسعه شهر - به ویژه انبوهسازی و برجسازی - روی گسلها، بدون شک به توسعه مناطق با ریسک بالا در شهری مانند تهران منجر میشود. بنابراین زلزله در ساخت و ساز نزدیک پهنه گسل های تهران میتواند به فاجعهای در حد زلزله بم یا بیش از آن منجر شود.
مهندسان شهرساز و کارشناسان معتقدند که باید هر نوع ساخت و ساز در حریم گسلهای فعال تهران ممنوع شود، حتی مقاومسازی ساختمانها هم نمیتواند جلوی فاجعه را بگیرد! پلاسکو شاید تصویر روشنی از اتفاقات آینده تهران باشد! در تهران تاکنون، 13 گسل فعال شناسایی شده است از جمله فشم، شمال تهران، جنوب ری، نیاوران، محمودیه، شیان کوثر و ملاصدرا! از طرفی عمده پهنههای گسلی در نیمه شمالی پایتخت- بالای خیابان انقلاب- و اغلب در شمالیترین محلهها در مناطق یک، دو، سه، چهار، پنج و 22 قرار دارد. مناطقی که شاید بیشترین حجم بلند مرتبه سازیها را به خود اختصاص دادهاند.
ساخت و ساز روی گسلها ممنوع نیست!
شهردار منطقه 22 تهران با تأیید ساخت و سازهایی که روی گسلهای تهران انجام شده، به «ایران» میگوید: متأسفانه در اغلب گسلهای تهران، ساخت و ساز صورت گرفته. چراکه بیشتر گسلهای تهران در دامنه رشته کوه البرز قرار دارد که تقریباً میتوان گفت روی آنها ساخت و ساز انجام شده است. ازجمله سعادت آباد، بویژه درمنطقه کوی فراز بالای سعادت آباد یا مثلاً در منطقه 22، برجهای آسمان در جنوب بزرگراه همت، روبهروی شهرک شهید باقری در کنار گسل قرار دارد. از طرف دیگر آیین نامه 2800 عنوان میکند، اثرات گسل در طراحیها باید مد نظر قرار داده شود. ولی با توجه به اینکه اولاً اجرای آنها به طور واضح مشخص نیست و دوماً ضابطه محاسباتی ندارد، همچون ساختمانهای دیگر طراحی میشود.
علی نوذرپورمی گوید که در حریم قرمز و نارنجی گسلها، یعنی محدودهای که نباید ساخت وساز انجام شود هم ساختمانسازی انجام شده که سهم بلندمرتبهها در این میان کمتر بوده است!
شهردار منطقه 22 با بیان اینکه باید چند راهکار مؤثر و جدی در رابطه با ساخت و سازها مد نظر قرار گیرد، میگوید: «درابتدا باید گسلها و محدوده آنها بررسی و مشخص شود. سپس طرح ساخت و ساز به 4 طبقه محدود شده و در طراحی سازه، خاک محل پروژه یک درجه ضعیفتر در نظر گرفته شود. با توجه به اینکه برجهای ساخته شده عمدتاً فونداسیون یکپارچه دارند، نسبت به سایر ساختمانها که دارای فونداسیون نواری و منفرد هستند، استحکام بیشتری خواهند داشت و صرفاً در صورتی که گسل موجب جابهجایی زیاد (لغزش) شود، برج ها دچار مشکلات بیشتری میشوند که فاجعه بار خواهد بود. (به نظر میرسد این اتفاق در زلزله با بزرگی بیشتر از 8 ریشتر میافتد.)
این مهندس شهرساز درباره اینکه آیا براساس قانون ساخت و ساز روی گسلها ممنوع است و میتوان از ساخت و ساز روی آنها جلوگیری کرد، میگوید: «خیر، براساس آییننامه 2800 (آیین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله)، در حد توصیه و نه اجبار و قانون نباید روی گسل ساخت. ولی با توجه به ارزش زمین، این موضوع درحد توصیه مانده و ضمن اینکه برای تملک اراضی روی گسل، هیچ سازمانی نیز متولی نیست. درحالی که در طراحی ساختمان، فقط گسل مدنظر قرار میگیرد.»
«با این توصیف نمیتوان انتظار داشت که ضوابط سختگیرانهای برای ساخت و ساز در تهران وجود داشته باشد.»نوذر پور با ابراز تاسف از اینکه ضوابط کارآمدی وجود ندارد، توضیح میدهد : ضوابط صرفاً در حد آییننامه2800 (آیین نامه ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله ) است که هرگونه طراحی را با در نظر گرفتن گسل در محاسبات عنوان کرده ولی رابطه و ضابطه محاسباتی برای این موضوع ارائه نکرده است. به گفته وی، هم اکنون در ساختمانهای جدید فقط در زمینه طراحی، نظارت ویژه انجام میشود.
نوذرپور درباره وضعیت منطقه 22 هم اینطور میگوید: در منطقه 22 باتوجه به طرح تفصیلی، ساخت و سازهایی روی گسل یا نزدیک گسل انجام شده است. در طراحی ساختمانها نیز، در منطقه با خطرپذیری خیلی زیاد و ساختمانهای بلند با شکلپذیری زیاد به صورت ویژه و با فونداسیونهای یکپارچه (ساختمانهای بلند مرتبه) مد نظر است. او، اما درباره اینکه اگر در آینده، زلزلهای در تهران رخ بدهد، چه مخاطراتی در انتظار شهروندان تهرانی است، میگوید: رفتار زلزله غیرقابل پیشبینی است، ولی اگر بخواهم درباره همین منطقه 22 توضیح بدهم، باید بگویم با توجه به استفاده از آییننامههای به روز در طراحی و استفاده از مباحث مقررات ملی ساختمان، مشکلات کمتری خواهیم داشت. نوذرپور درباره ساخت و سازها روی گسلهای فرعی هم میگوید: با توجه به اینکه در تهران از خطرپذیری خیلی زیاد استفاده شده و ساختمانهای بلند با شکلپذیری ویژه هستند، پس استحکام دارند. ضمن اینکه ساختمانها برای زلزله با دوره بازگشت 50 ساله طراحی میشوند، یعنی ساختمانها در برابر 98درصد زلزلهها، 50 سال مقاومت میکنند و بیش از آن مهندسی نیست.
با این همه نوذرپور راه حلی برای مقاومسازی ساختمانهای بلند مرتبه میدهد: «مقاومسازی با استفاده از تکنیک و تکنولوژی روز از جمله استفاده از میراگر در فونداسیون، استفاده از میراگر و وسیکوز در مهاربندها و استفاده از میراگرهای جرمی در طبقات بالا و بام میتواند به مقاومسازی ساختمانهای کمک کند. ضمن اینکه باید اطراف ساختمانهای پرخطر را خلوت نگه داشت و ساخت و سازهای دیگری انجام نداد.»
منبع: رویداد24
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۰۳۷۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قصه سنگلج به کجا رسید؟
اوایل اردیبهشتماه ۱۴۰۳ پریسا مقتدی ـ مدیر تماشاخانه سنگلج ـ از تخریب ساختمان همجوار این بنای تاریخی، که در سال ۱۳۸۸ به شماره ۲۷۴۶۹ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است، خبر داد و با توجه به لرزشهایی که هنگام تخریب به این تماشاخانه وارد شده و از آنجا که این بنا روی قنات قرار گرفته و پیشتر هم فرونشست داشته است، ادامه تخریب ساختمان کناری و به دنبال آن گودبرداری و ساخت سازهای جدید را تهدیدی جدی برای تماشاخانه سنگلج اعلام کرد. از سویی، تخریب این ساختمان ظاهرا غافلگیرکننده بوده، چون آنطور که مدیر کل هنرهای نمایشی گفته آنها تا پیش از عید پیگیر بودند تا آن ساختمان به این تماشاخانه واگذار شود.
کاظم نظری ـ مدیر کل هنرهای نمایشی ـ نیز گفته بود: «شهرداری تهران بدون هیچگونه هماهنگی با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری دست به این اقدام غیراصولی و غیرقانونی زده است و برای چالبرداری در این مکان باید از وزارت ارشاد و میراث فرهنگی مجوز بگیرد»، اما محسن سعادتی ـ معاون میراث فرهنگی استان تهران ـ به ایسنا گفت که «شهرداری پیش از تعطیلات نوروز از اداره کل میراث فرهنگی استان تهران استعلام گرفته بود و پاسخ به آن استعلام این است که طبق ضوابط حریم مصوب بافت سنگلج میتوانند ساختمان را بسازند.»
معاون میراث فرهنگی استان تهران که به تازگی از تماشاخانه سنگلج و ساختمانی که در جوار آن تخریب شده، بازدید کرده است، اظهار کرد: ساختمان را شهرداری تخریب کرده و زمانی که از آن بازدید کردم درحال تخلیه نخالهها بودند.
او در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود آنکه تماشاخانه سنگلج در فهرست آثار ملی ثبت شده و عرصه و حریم مشخص دارد، ساختمان همجوار آن تخریب شده و متعاقبا اجازۀ ساخت سازۀ جدید در عرصه و حریم آن داده شده است؟ گفت: مِلکی که تخریب شده است و برای آن استعلام گرفته شده بود، بنای تاریخی و میراث فرهنگی نبوده است. از طرفی، طبق ضوابط حریم، اگر یک بنای تاریخیِ ثبتشده داخل حریم مصوب دیگری قرار داشته باشد، مقررات و ضوابط آن حریم مصوب، ملاک خواهد بود. ساختمانی که تخریبشده در بافت تاریخی سنگلج بوده، پس ضوابط حریم این بافت شامل حال آن میشود. شهرداری استعلام گرفته و این موارد به آنها ابلاغ و تاکید شده است که ملاک باید ضوابط عمومی حریم مصوب باشد.
معاون میراث فرهنگی استان تهران درباره اینکه براساس ضوابطی که میراث فرهنگی ابلاغ کرده است، ساختمان همجوار تماشاخانه سنگلج تا چند متر اجازه ساخت دارد؟ گفت: ساخت و ساز باید مطابق با قوانین و ضوابط حاکم بر حریم بافت سنگلج باشد، که سازهها در حریم این بافت میتوانند ۱۲ متر ارتفاع داشته باشند.
سعادتی در پاسخ به برخی اظهارت درباره ساخت ساختمانی ۲۰ طبقه در جوار تماشاخانه ثبت ملی سنگلج، اظهار کرد: از این موضوع اطلاعی ندارم. آنها باید مطابق با قوانین و ضوابط حاکم در بافت سنگلج این ساختمان را بسازند، که طبق این ضابطه میتواند تا ۱۲ متر باشد. در این مورد، ضابطه عمومی حریم مصوب ملاک عمل ما است.
معاون میراث فرهنگی استان تهران در پاسخ به نگرانیهای تماشاخانه سنگلج درباره آسیب و خسارات احتمالی وارده به این بنای قدیمی، با توجه به لرزههایی که هنگام تخریب ساختمان همجوار به آن وارد شده و خطراتی که از بابت تشدید فرونشست پیشبینی شده است، تاکید کرد: هنگام ساخت سازۀ همجوار نباید خسارتی به ملک ثبت ملیشده تماشاخانه سنگلج وارد شود و معیارهای مهندسی و حفاری در حریم مصوب باید مدنظر قرار گیرد.
سعادتی در پاسخ به نگرانیهایی نسبت به عمق گودبرداری ساختمان جدید واحتمال ساخت طبقات بیشتر در زیر زمین که تماشاخانه سنگلج را در تهدید بیشتر قرار خواهد داد، گفت: درباره ساخت طبقات در عمق زمین اطلاعی ندارم. به هر حال میراث فرهنگی بازدیدهای مستمر خود را خواهد داشت تا مشکلی پیش نیاید. برای ما هم بناهای تاریخی که ثبت ملی شدهاند خط قرمز هستند. میراث فرهنگی در کنار تماشاخانه سنگلج است و تا جایی که بتواند از آنها دفاع میکند.
منبع: ایسنا
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری